Yelken her yaşın yapabileceği nadir sporlardan biridir. Performansa göre yarışın daha mühim olduğu teknelerde bulunmaktadır. Gezmek ve dinlenmek içinde birçok tekne çeşitleri mevcuttur.
Yelken sporu doğayı ve denizi sevmeyen insanlar yapamaz.
Yelken nedir?
Yelkenler özel kumaşlardan oluşmaktadır. Kumaşın çok sert veya çok yumuşak olmaması lazımdır. Bu kumaşların başlıca özellikleri sağlam ve esnek olmalarıdır. Ayrıca bu yelkenler asla düz değildir. Her yelkenin kendine özel bir derinliği(tor) verilerek 3 boyutlu bir hale bürünür. Haliyle rüzgar ve denizin yıpratıcı etkisi ile beraber yelkenler eski formunu kaybedebilir ve eskirler bu durum kullanım şartlarına göre değişkenlik göstermesi muhtemeldir. Ve yelken spor dallarında en eğlenceli sporlardan biridir.
Yelken nasıl çalışır?
Günlük yaşantımızda yelkenlerin yol aldıklarını, uçakların uçtuklarını görüyoruz ama nasıl çalıştıklarını fazla araştırmamaktayız. O imkansız gibi anlaşılan ama aslında görünmeyen kuvvetlerin oluşturduğu etkileri ele alacağız. Yelkenler biraz torlu bir yapı ile oluşur. Tor biraz bombeli yani düz olmayan anlamına gelmektedir. Bu durumda hava basıncı farkı olur yelken üstünde ve yelken ileri doğru gitmeye başlar. Yelkeni en kısa haliyle tanımlaya çalışırsak rüzgar enerjisini kullanması ile beraber bir kuvvet oluşur ve oluşan bu kuvvet sonucu yelkenin hareket etmesini sağlamaktadır. Yelkenler genel olarak tekneler üzerinde kullanılır. Ancak rüzgarın esmediği zamanlarda hiçbir yelken ilerlemez ve görevini yerine getirmesi mümkün değildir. Bir de yelkenlere yukarıdan kuş bakışı ile bakalım. Yelekene doğru gelen hava molekülleri yelkenle etkileşime girdiği an itibari ile iki kısma ayrılır. Bir kısmı rüzgarın üstünden geçer diğer kısmı ise rüzgarın altından geçer.
Yelkenin rüzgar altı bölümünde hava moleküllerinin gidebileceği yol rüzgar üstü bölümünden çok daha fazlalaşmaktadır. Bu hava moleküllerinin rüzgar altı ve rüzgar üstü aynı anda çıkması gerektiğinden dolayı rüzgar altı tarafından daha hızlı gitmeleri oldukça muhtemel bir durumdur. Ve burada ise Bernoulli teoremi devreye girmektedir. Ve bu teoreme göre hız ne kadar artarsa hava basıncı ise bir o kadar düşer. Bu sebepten dolayı ise rüzgar altı kısmında bir alçak basınç alanı oluşturmaktadır. Bu durumda rüzgar üstü bölümünde bulunan hava molekülleri yelkenle hiçbir etkileşime girmeden düz bir çizgi şeklinde yelkenden çıkıyorlardır. Yani gidecekleri yol bir hayli kısalır ve hızları da artmamakla beraber rüzgar üstü bölümünde yüksek basınç alanı oluşması oldukça muhtemel bir durum olarak görünür. Havanın hareketlerinin yüksek basınçtan alçak basınca doğru olduğunu öğrenmiştiniz. Bu durum itibari ile yelkenden dışarı doğru giden hava molekülleri rüzgar altına doğru oldukça güçlü bir kuvvet oluştururlar. Ve bu kuvvet gelen rüzgarın tam karşısında durmaktadır.
Yelken çeşitleri?
Yelken çeşitleri 3 kısma ayrılırlar
Tekne tipi yelkenler (monohull, katamaran, trimaran)
Salma tipi yelkenler (kanatlı salma, kanat salma, sintine salma, hançer tahtası)
Direk konfigürasyonlu yelkenler (eğim, kesirli teçhizat, yelkenli, kedi)
